1 Ocak 2017 tarihinden itibaren ülkemizde yürürlüğe giren otomatik BES’ten ilk 2 ay içerisinde cayma hakkı bulunuyor. Yıl başından bu yana aradan geçen 17 günlük sürede otomatik BES’ten yaklaşık 40 bin kişinin cayma hakkını kullandığı kaydedildi. İlginç olan ise cayma hakkını kullananların yarısından fazlasının banka çalışanları olması. Lakin bunun mantıklı bir gerekçesi var.
Geçtiğimiz yıl yürürlüğe giren yasa ile 2017 yılından itibaren BES’in otomatik hale gelmesi kanunlaştırılmıştı. 45 yaşın altında olan bütün çalışanların Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) otomatik olarak üye yapılması kararı alındı. Bununla birlikte bahse konu çalışanların sistemden arzu etmeleri halinde 2 ay içerisinde cayabilecekleri de kanunun içerisine eklendi.
Bankacılar Neden Cayıyor?
Otomatik BES büyük tartışmalara neden olsa da, tasarruf oranları OECD ülkeleri arasında gayet düşük kalan ülkemiz için gerekli bir çalışma olduğu su götürmez bir gerçek. Ayrıca devlet, otomatik BES’ten cayma hakkını kullanmayanlara seyyanen bin Türk Lirası katkı yapıyor. Ayrıca emekli olana kadar sistemde kalan çalışan, birikimlerine ekstra yüzde 25 daha devlet katkısı alıyor.
Otomatik BES’in devreye girmesinden bu yana geçen 17 günlük sürenin bilançosu açıklandığında sistemden cayanların kahir ekseriyetinin bankacılar olduğu görüldü. Bu durum, otomatik BES’in tasarruf ve yatırım aracı olarak mantıklı olup olmadığı sorularını akla getirdi. Oysa bankacıların otomatik BES’ten caymalarının sebebi, banka çalışanlarının BES yaptırmaları halinde bankaların zaten çalışanlarına ekstra katkı vermesi.
İşveren katkısından olmak istemeyen ve BES’te devlet katkısının yanında işveren katkısından da faydalanmaya devam etmek isteyen bankacılar otomatik BES’ten cayma hakkını kullandılar. Diğer sektörlerde çalışan vatandaş için ise maalesef böyle bir işveren katkısı yok. Bununla birlikte devlet katkılı olarak birikim yapmanın önemli bir avantaj olduğunu belirten uzmanlar, otomatik BES’ten çıkılmaması (cayılmaması) gerektiğini vurguluyorlar.
