Big Mac Endeksi
Ekonomik değerlendirmeler çeşitli varsayım ve yöntemler kullanılarak da yapılıyor. Ekonomik değerlendirmelerde analistlerin kullandığı yöntemler arasında satın alma gücü paritesi de yer alıyor. Satın alma gücü paritesi üzerine yapılan çeşitli çalışmalar bulunuyor. Satın gücü paritesi çalışmaları arasında The Economist’in Big Mac endeksi de yer alıyor.
Big Mac endeksi The Ekonomist tarafından 1986 yılında itibaren yayınlanan bir çalışma olma özelliği taşıyor. Big Mac endeksini ülkeler arası satın alma gücü paritesine göre döviz kuru değerlerini ölçmeye yönelik bir çalışma olarak tanımlamak mümkündür.
Satın alma gücü paritesi hesaplanırken McDonald’sın ünlü hamburgeri Big Mac kullanılıyor. Ürünün Big Mac seçilme nedeni ise fast food ürünlerinin tüm dünyada aynı standartlarda olması ve aynı maliyet ile üretilebiliyor olmasıdır. Ülkeler arasında pek farklılık göstermeyen Big Mac ürününün farklı ülkelerdeki tüketicilere maliyeti karşılaştırılıyor.
Big Mac endeksi ülkeler arasındaki fiyat farklarını gidermek için farklı para birimlerinin eşitlenmesi olan satın alma gücü paritesi teorisine dayanmaktadır. Ayrıca Big Mac endeksi hesaplanırken ABD Big Mac fiyatları baz alınmaktadır ve ABD Big Mac fiyatı sıfır noktası sayılmaktadır.
Big Mac Endeksi Nasıl Hesaplanır?
Big Mac endeksi hesaplanırken bir ülkenin Bic Mac fiyatı ile ABD Big Mac fiyatı oranlanıyor. Örneğin ABD Big Mac fiyatı 5,04$ Türkiye Big Mac fiyatı ise 10,75 TL’dir. Bu durumda satın alma gücü paritesi 10,75/5,04=2,13’dür. Yani ABD’de 1 Dolar ile alınabilecek bir mal Türkiye’de 2,13 TL’ye alınabiliyor. Dolayısıyla Dolar/TL kurunun 2,13 olması gerekiyor.
